Πριν από 26,5 χρόνια, στο Ηράκλειο της Κρήτης, συνέβη ένα τραγικό γεγονός, ένα γεγονός που συντάραξε συθέμελα την ελληνική κοινωνία και ακόμη περισσότερο την Δράμα.
Στις 27 Νοεμβρίου του 1990, ο συμπολίτης μας Βασίλης Ξανθόπουλος, καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου της Κρήτης, δολοφονήθηκε σε μια ανείπωτη πράξη βίας1 την ώρα που δίδασκε τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για την εκτέλεση πολύπλοκων αλγεβρικών υπολογισμών.
Ο 39χρονος -τότε- Βασίλης Ξανθόπουλος συγκαταλεγόταν -ήδη- ανάμεσα στους κορυφαίους ερευνητές πάνω στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Ήταν παγκοσμίως γνωστός κι ενσάρκωνε, ίσως, την πιο μεγάλη ελπίδα της χώρας μας για ένα Νόμπελ Φυσικής. Ήταν, όμως, και σπουδαίος, χαρισματικός δάσκαλος με εξαιρετικά μεγάλη μεταδοτικότητα.
Τι πραγματικά συνέβη εκείνη τη νύχτα; Δεν έχει πια σημασία.
Εξ ιστορίας αναιρεθείσης της αλήθειας το καταλειπόμενον αυτής ανωφελές γίνεται διήγημα2.
Ένας διάσημος νομπελίστας φυσικός και στενός συνεργάτης του, ο ινδός Σουμπραμανιάν Τσαντρασεκάρ, συνόψισε -κάποτε- τη γνώμη του για τον Βασίλη Ξανθόπουλο με την εξής φράση: “Κι έτσι τελείωσε απροειδοποίητα, μια ζωή αγάπης και χαράς, πλούσια σε προσδοκίες.”
Κάθε τέλος, όμως, είναι και μια νέα αρχή.
Και πραγματικά, ο θάνατος του παλικαριού3 στάθηκε η αφορμή για να γεννηθεί στην πόλη μας ένας πρωτόγνωρος επιστημονικός θεσμός.
Ο νεοσύστατος -τότε- Σύλλογος Θετικών Επιστημόνων οργάνωσε έναν πρωτότυπο, μαθητικό, μαθηματικό Διαγωνισμό που ονομάστηκε “Διαγωνισμός Βασίλη Ξανθόπουλου” εις μνήμη του μεγάλου εκλιπόντα.
Τα επόμενα έτη, ο Διαγωνισμός αυτός καθιερώθηκε κι από τότε επαναλαμβάνεται ανελλιπώς για 26 συναπτά έτη, μέχρι και σήμερα.
Όλα αυτά τα χρόνια, μέσα από τον Διαγωνισμό δεν σταμάτησαν ν' αναδεικνύονται παιδιά με μεράκι, με ταλέντο στις θετικές επιστήμες, πιθανοί διάδοχοι του Βασίλη και σίγουρες επενδύσεις για το μέλλον του τόπου μας.
Εκτός αυτών, ο Διαγωνισμός έδωσε πνοή και νόημα στον Σύλλογο Θετικών Επιστημόνων. Τον γιγάντωσε, έφερε κοντά και συσπείρωσε τα μέλη του, τού έδωσε κύρος κι αξιοπιστία. Κι ο Σύλλογος, χάρηκε γι' αυτήν τη νέα ευθύνη, κι ανταποκρίθηκε άψογα σ' αυτήν, και τη συνέχισε και την εξέλιξε.
Και νά 'μαστε, λοιπόν, πάλι όλοι εδώ, μέσα από μία εντυπωσιακή πορεία, 30 συνεχών χρόνων λειτουργίας και δράσης, πιστοί στο ετήσιο ραντεβού μας.
Στο μακρόχρονο αυτό ταξίδι, ο Σύλλογός μας δεν πορεύεται, σαν τον Οδυσσέα, μόνος του. Περισσότερο μοιάζει με τον Ιάσονα που έχει μαζί του, βοηθούς και συμπαραστάτες, τους άξιους Αργοναύτες του. Εμείς, τους δικούς μας Αργοναύτες, μοντέρνα και χάριν συντομίας, τούς αποκαλούμε “χορηγούς”. Και θα θέλαμε, για ένα λεπτό, να σταθούμε σ' αυτούς και να τούς αποδώσουμε τα εύσημα που τους αναλογούν.
Κάθε χρόνο, ο Δήμος Δράμας καλύπτει τα λειτουργικά έξοδα του Διαγωνισμού κι απονέμει χρηματικά βραβεία στους 3 πρώτους μαθητές κάθε τάξης, συνολικού ύψους 1800 ευρώ:
300 ευρώ στον 1ο μαθητή κάθε τάξης, 200 ευρώ στον 2ο και 100 στον 3ο.
Η Αντιπεριφέρεια Δράμας επίσης απονέμει χρηματικά βραβεία στους 3 πρώτους μαθητές της Τρίτης Τάξης, συνολικού ύψους 1500 ευρώ:
700 ευρώ στον 1ο μαθητή, 500 ευρώ στον 2ο και 300 στον 3ο.
Η ΕΛΜΕ Δράμας επιβραβεύει τους 3 πρώτους μαθητές της Δευτέρας Τάξης με το χρηματικό ποσό των 500 ευρώ. Τα χρήματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για τη διοργάνωση εκπαιδευτικής εκδρομής με ευθύνη του Συλλόγου μας.
Η εταιρεία Raycap χρηματοδοτεί 2000 ευρώ για εκπαιδευτική επίσκεψη των 3 πρώτων μαθητών της Τρίτης Τάξης στο ερευνητικό κέντρο CERN, στη Γενεύη της Ελβετίας.
Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης προσφέρουν στους μαθητές που διακρίθηκαν από όλες τις τάξεις, βιβλία συνολικής αξίας 300 ευρώ.
Τέλος, ο κ. Δημοσθένης Τενεκετζής, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Michigan, συμμαθητής κι επιστήθιος φίλος του Βασίλη Ξανθόπουλου, προσφέρει το χρηματικό βραβείο των 200 ευρώ, στον μαθητή που, ανάμεσα σε όλες τις τάξεις, συγκέντρωσε την υψηλότερη βαθμολογία.
Ο Διαγωνισμός αυτός δεν θα μπορούσε, σε καμία περίπτωση, να πραγματοποιηθεί δίχως την ολόψυχη κι ανιδιοτελή προσφορά πολλών και καλών συναδέλφων μας.
Ευχαριστούμε, λοιπόν, τους συναδέλφους μας που συγκρότησαν την Επιτροπή του Διαγωνισμού, δηλαδή αυτούς που επέλεξαν κι επιμελήθηκαν τα ιδιαίτερης φύσης και ψυχολογίας θέματά του.
Να ευχαριστήσουμε τους συναδέλφους μας που επιτήρησαν τον Διαγωνισμό και βαθμολόγησαν αμέσως κι επί τόπου τα γραπτά των διαγωνιζομένων μαθητών.
Πολλά ευχαριστώ στους συναδέλφους που διαφήμισαν τον Διαγωνισμό στα σχολεία τους, που προέτρεψαν τους μαθητές τους να πάρουν μέρος σε τούτη την “γιορτή”, χωρίς φόβο και πάθος, εξηγώντας τους ότι, με τη συμμετοχή τους στο Διαγωνισμό δε έχουν να χάσουν τίποτα, μπορούν όμως να κερδίσουν πολλά.
Ευχαριστούμε, επίσης, όλους τους συναδέλφους μας που όχι μόνο έκαναν το καθήκον τους, μα δίδαξαν και καθοδήγησαν με χαρά τους μαθητές τους, που έδωσαν όλη τους την ψυχή, όλο τους το είναι μέσα κι έξω από τις μαθητικές αίθουσες, και δικαίωσαν την ξεχασμένη -στις μέρες μας- ρήση του Αριστοτέλη: “Οι γονείς μας έδωσαν το ζην και οι δάσκαλοι το ευ ζην”
Ευχαριστούμε τους “βετεράνους” του Συλλόγου μας, τους μεγαλύτερους σε ηλικία ενεργούς συναδέλφους και τους συνταξιούχους, που μας συμβούλεψαν, που μας στήριξαν και που ήταν πάντα δίπλα μας όποτε και όπου τους χρειαστήκαμε.
Και τέλος, ένα τεράστιο ευχαριστώ στους συναδέλφους μας που οργάνωσαν τον Διαγωνισμό, που έφαγαν τις ώρες τους σε ουρές τραπεζών, έτρεξαν σε γραφεία και σε τυπογραφεία, που συμπλήρωσαν σωρούς από αιτήσεις για χρηματοδοτήσεις και, γενικά, έκαναν όλη τη “βρώμικη” δουλειά. Και που, όμως, στο τέλος, αποζημιώθηκαν για όλον αυτόν τον κόπο τους, τη στιγμή που κλείδωσαν το σχολείο φεύγοντας τελευταίοι, ικανοποιημένοι που όλα κύλησαν ομαλά, αργά το απόγευμα μιας ηλιόλουστης ανοιξιάτικης Κυριακής...
“Ο Βασίλης Ξανθόπουλος, αγαπητοί φίλοι” γράφει ο Στέφανος Τραχανάς4 “ανήκε σ' ένα σπάνιο είδος ανθρώπου, ερευνητή και δασκάλου. Σ' εκείνο το είδος που καμιά κοινωνία και κανένα εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορεί να 'παράγει' κατά βούληση. Γιατί η 'σφραγίδα της δωρεάς' δεν είναι έργο των ανθρώπων. Είναι χάρισμα της φύσης. Κι όταν ένας άνθρωπος με αυτό το χάρισμα πεθαίνει με τον τρόπο που πέθανε ο Βασίλης Ξανθόπουλος, κι αυτό συμβαίνει όχι αλλού, αλλά στη χώρα μας, κι ίσως για πρώτη φορά στον κόσμο, τότε ένα βαθύτερο στρώμα της συνείδησής μας θα πρέπει να ταραχτεί. Ας αφουγκραστούμε τον ήχο της καμπάνας. Το μήνυμα μοιάζει να έρχεται από πολύ μακριά. Ίσως από την εποχή που το Έθνος στήριζε στον δάσκαλο τις ελπίδες για την επιβίωσή του. Πού θα εναποθέσουμε τις δικές μας; Κι είναι μήπως οι σημερινοί καιροί πιο εύκολοι;”
Από τον πρόλογο που εκφωνήθηκε κατά την Απονομή των Βραβείων τού Διαγωνισμού “Βασίλης Ξανθόπουλος”, τον Απρίλιο του 2017.
Μίλτος Βαβουλίδης
1 Έκφραση από βιβλίο τού Στέφανου Τραχανά
2 Από το βιβλίο “Ανωφελές διήγημα” τού Γιώργη Γιατρομανωλάκη, που μυθιστορεί τα τραγικά γεγονότα τής νύχτας τής δολοφονίας τού Βασίλη Ξανθόπουλου
3 Τίτλος τραγουδιού τών Χαΐνηδων, που είναι αφιερωμένο στον Βασίλη Ξανθόπουλο
4 Από τον πρόλογο τού βιβλίου “Περί αστέρων και συμπάντων” τού Βασίλη Ξανθόπουλου
.tif)
0 Comments:
Δημοσίευση σχολίου